تحریک الکتریکی و افزایش ظرفیت حافظه/-

بدون اینکه خواب ببینید: تحریک الکتریکی مغز در طی خواب می تواند ظرفیت حافظه را افزایش دهد.

هنگام خواب مغز شما مشغول ذخیره و تحکیم اطلاعاتی است که در طول روز فراگرفته اید؛ مطالبی که شما فردا، هفته بعد یا سال بعد برای به یادآوری از انباره حافظه خود به آن ها نیاز خواهید داشت. در بسیاری از افراد به ویژه افراد دارای ضایعات نورولوژیکی اختلال حافظه می تواند علائم مختل کننده ای باشد که به روشی قابل ملاحظه در زندگی افراد تأثیرگذار است. برای نخستین بار دانشکده  UNC از دانشمندان پزشکی با استفاده از تحریک الکتریکی متناوب مغز یا TACS گزارش دادند که نوع خاصی از فعالیت مغزی را در طی خواب و تثبیت اطلاعات در حافظه افراد سالم را مورد بررسی قرار داده اند. این یافته ها در ژورنال بیولوژیکی گزارش دادند که یک روش غیر تهاجمی برای کمک بالقوه به میلیون ها نفر مبتلا به شرایطی مانند اوتیسم، اسکیزوفرنی و اختلال افسردگی فراگیر می باشد.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع بی خوابی: معالجات و درمان ها ۱

روش های تقویت حافظه

سال هاست که محققان در حال ثبت و ضبط آن دسته از فعالیت های الکتریکی هستند که هنگام خواب تبدیل و تغییر می یابند. آنها به عنوان امواجی بر روی EEG الکتروآنسفالوگرام نشان داده می شوند. این امواج به اصطلاح دوک های خواب نام دارند و دانشمندان فرض می کنند که آنها در فهرست بندی و ذخیره خاطرات هنگام خواب جریان دارند. دکتر فلاویو فرولیچ نویسنده ارشد این مطالعه، استاد روانپزشکی و عضو مرکز نوروساینسUNC بیان کرد “اما ما درمورد اینکه آیا دوک های خواب می توانند یا حتی باعث ذخیره و ثبت اطلاعات می شوند یا خیر، چیزی نمی دانیم. آنها صرفاً بازتولیدی جانبی از فرآیندهای مغزی دیگر بوده اند که موجب می شوند آنچه ما یاد گرفتیم به عنوان اندوخته های حافظه در ذهن باقی بمانند. اما، مطالعه ما نشان می دهد که در واقع دوک ها نقش مهمی در روند خلق خاطرات مورد نیاز زندگی روزانه دارند. علاوه بر این که ما می توانیم آنها را دخیل در ارتقای ظرفیت حافظه بدانیم”.

برای نخستین بار است که این گروه تحقیقی هدف گیری انتخابی دوک های خواب را بدون افزایش همزمان دیگر فعالیت الکتریکی عصبی در طی خواب گزارش کرده اند. عملی که هرگز با دستگاه tDCS؛ تحریک مستقیم الکتریکی مغز محقق نشده است، که در واقع جریانی بسیار شناخته شده تر از  tACS به عنوان جریان ضعیف ثابت الکتریکی متداولی است که بر روی جمجمه به کار می رود.

در مطالعه فرولیچ ۱۶ شرکت کننده مرد به عنوان نمونه انتخاب شدند و هر کدام یک شب غربالگری را پیش از دوشب خواب آزمایش پشت سر گذراندند. همه شرکت کنندگان قبل از به خواب رفتن در هر شب، دو تمرین متداول تقویت حافظه؛ یعنی آزمون های تداعی جفت کلمات و تکالیف ضربه زنی با توالی حرکتی؛ شامل ضربه زدن مکرر با انگشتان در یک توالی خاص را انجام دادند که در آن در هر دو شب اجرای آزمایش به هریک از شرکت کنندگان الکترودهایی به نقاط خاصی از سر آنها وصل شده بود. هر شب هر نفر به طور مجزا tACS را دریافت کرد؛ جریان متداول الکتریکی ضعیف متقارن شده با دوک های خواب طبیعی مغز. شب بعدی در طی خوابیدن هر شخص تحریک ساختگی مانند پلاسیبو را دریافت کرد و صبح روز پس از آزمایش  محققان عملکرد شرکت کنندگان را در آزمون های استاندارد حافظه بررسی کردند. تیم فلوریچ نتوانست در نمرات آزمون تداعی جفت کلمات پیشرفتی حاصل کند اما، بهبود معناداری در تکالیف حرکتی از طریق مقایسه نتایج بین زمان برانگیختگی و پلاسیبو ایجاد شد.

به گفته فرولیچ، این آزمایش رابطه عّلی مستقیمی بین الگوهای فعالیت الکتریکی دوک های خواب و فرآیند تقویت حافظه حرکتی را نشان داد. دکتر کارولین لاستنبرگ نویسنده ارشد و دارای درجه فوق دکتری در آزمایشگاه فرولیچ بیان کرد: “ما از این یافته ها هیجان زده شدیم زیرا ما دوک های خواب را به واسطه ساختن حافظه نیز می شناسیم و حال آن در برخی از اختلالات مانند اسکیزوفرنی و آلزایمر مختل می شود. ما امیدواریم که هدف قرار دادن این دوک های خواب بتواند نوع جدیدی از درمان برای اختلالات حافظه و نقایص شناختی محسوب شود”.

فرولیچ بیان کرد: “قدم بعدی ما درمان مشابه است، یک درمان تحریکی غیر تهاجمی برای بیمارانی که نقص در الگوهای دوک خواب دارند”.

تیم فرولیچ قبلا از tACS بر روی نوسانات طبیعی آلفای مغز برای تقویت خلاقیت استفاده کرده است. این کار شاهدی بر اثبات مفهوم بود. نشان داده اند که امکان در نظر گرفتن این امواج خاص مغزی وجود دارد که هنگام ایده پردازی ها، خیال بافی و مراقبه کردن ما نقش زیادی دارند. این امواج در افراد دارای بیماری های نورولوژیکی و روان پریشی از جمله افسردگی مختل می شوند.

منبع:مرکز مشاوره ستاره ایرانیان